Upoznavanje sa savremenim sistemima za vođenje tehničkih poslova u proizvodno-prenosnim (EMS) i distributivnim preduzećima (DMS).

Sticanje sposobnosti za korišćenje EMS i DMS.

- Tehnički sistem upravljanja u prenosnim mrežama (EMS – Energy Management System). Struktura i funkcija SCADA sistema. Funkcionalnost EMS sistema i sistem analitičkih funkcija. Arhitektura SCADA/ EMS sistema. Funkcionalna struktura SCADA/ EMS sistema. Implementaciona arhitektura SCADA/ EMS sistema; - Uvodne napomene o upravljanju u elektroenergetskim sistemima i osnovne regulacione konture u prenosnim mrežama. Hijerarhijska struktura upravljanja u elektroenergetskim sistemima i vremenska dekompozicija upravljanja (primarna, sekundarna i tercijarna regulacija). Mesto EMS i DMS u ukupnoj hijerarhiji upravljanja. Glavni regulacioni krugovi u prenosnim mrežama (automatska regulacija aktivne snage i učestanosti i automatska regulacija napona i reaktivnih snaga); - Tehnička realizacija regulacije napona i reaktivnih snaga. Funkcionalna struktura (pobudnica, regulator napona, sinhroni generator, stabilizator sistema pobude i stabilizator elektroenergetskog sistema). Primarna, sekundarna i tercijerna regulacija. Grupna regulacija pobude, napona i raspodele reaktivnih snaga u elektranama; - Sistem za regulaciju učestanosti i aktivnih snaga. Globalna struktura. Izolovani rad elektrana. Složeni elektroenergetski sistemi; - Tehnička realizacija regulacije učestanosti i aktivnih snaga. Povezani elektroenergetski sistemi (interkonekcije). Modelovanje sekundarne regulacije učestanosti; - Statička estimacija stanja. Razlike između tokova snaga i statičke estimacije stanja. Vrste merenja. Kriterijum srednje-kvadratnog odstupanja. Metode rešavanja statičke estimacije stanja (metod normalnih jednačina, metod ortogonalnih transformacije i hibridni metod). Observabilnost sistema. Detekcija i identifikacija loših merenja; - Tranzijentna analiza. Vremenska dekompozicija. Diferencijalno-algebarski model EES-a. Metode rešavanja diferencijalno-algebarskog modela. Simulacija poremećaja (kvara). Razdeljeni-eksplicitni metod. Simultani-implicitni metod. Tretman poremećaja u tranzijentnoj analizi. Kriterijumi ocene tranzijentne stabilnosti. Metodi i sredstva za poboljšanje tranzijentne stabilnosti; - Stabilnost pri malim poremećajima. Pojam i modovi oscilacija. Pojam statičke stabilnosti i veza sa stabilnošću pri malim poremećajima. Proračun stabilnosti pri malim poremećajima linearizovanim modelom. Sopstvene vrednosti i stabilnost. Sopstveni vektori (levi i desni). Faktori učešća. Modalna analiza. Osetljivost sopstvenih vrednosti. Transfer funkcija i reziduali. Numeričke tehnike rešavanja; - Naponska stabilnost. Naponsko-reaktivna stabilnost radijalnog sistema. Izvođenje P-Q, P-U i Q-U krivih i njihov izgled. Kriterijumi naponsko-reaktivne stabilnosti. Praktična analiza naponske stabilnosti. PV analiza. QV analiza; - Tehnički sistem upravljanja u distributivnim mrežama (DMS – Distribution Management System). Namena DMS-a i osnovni softverski moduli. Osnovi arhitekture DMS-a i namena svakog od modula. Osnovni principi razvoja baza podataka DMS-a. V

Auditorna nastava